چهارشنبه ۱۰ مرداد ۱۳۸۶ - ۱۴:۴۵
۰ نفر

کریستین ساینس مانیتور: 7 سال پیش در دوره‌ای کاملاً متفاوت در افغانستان غیرقابل مقایسه با امروز داود صدیقی، دانشجوی علوم پزشکی در حال طی مسیر دانشگاه تا خانه با دوچرخه بود که توسط پلیس طالبان متوقف شد.

این مرد جوان با به یادآوردن این که دو قانون را نقض کرده بار سنگینی را بر شانه‌هایش احساس کرد.

یکی از قانون‌شکنی‌های مشهود وضعیت مویش بود. اگر چه حاکمان طالبانی اصرار داشتند محاسن مردان بلند باشد اما نسبت به بلند بودن موی جوانان حساسیت خاصی داشتند. موهای داوود خیلی بلند شده بود و او به دلیل مشغله تحصیلی فراموش کرده بود سری به سلمانی  بزند.

دیگر مورد قانون‌شکنی او به مراتب جدی‌تر بود. اگر طالبانی‌هایی که راهش را سد کرده بودند وسایل‌اش را جست‌وجو می‌کردند لوح فشرده‌ای که یک فیلم غربی جدید روی آن ضبط شده بود را می‌یافتند.

صدیق با به یادآوردن آن ماجرا می‌گوید: خوشبختانه آن‌ها متوجه نشدند. تنها مجازات من این بود که موهایم را از ته تراشیدند. او که اکنون  26 سال سن دارد و یکی از شناخته شده‌ترین چهره‌ها در افغانستان است و از مشهورترین مجری‌های تلویزیونی این کشور تلقی می‌شود، می‌افزاید: بخت با من یار بود وگرنه معلوم نبود سرنوشتم چه می‌شد.

پس از سقوط طالبان در ماه‌های پایانی سال  2001 میلادی افغانستان فراز و نشیب‌های زیادی را پشت سر گذاشته است. در بین شرایطی که چندان تغییر نکرده‌اند و هنوز هم مردم از آنها ناخوشنود هستند ادامه جنگ، مدیرانی ناکارآمد، افسران فاسد پلیس و شرایط نامناسب زندگی است.

براساس آخرین آمارهای دولتی فقط 43 درصد خانوارها در خانه‌هایی زندگی می‌کنند که سقف‌هایشان نسبت به نفوذ آب مقاوم است، 31  درصد به آب آشامیدنی سالم دسترسی دارند و   7 درصد در خانه توالت بهداشتی دارند با این حال دنیای تلویزیون در افغانستان شروع دوباره پرفروغی داشته است.

افغان‌ها با همان شور و اشتیاق سایر مردم جهان خود را با تلویزیون  سرگرم می‌کنند. بازار سریال‌های آبکی و تجاری، برنامه‌های خانوادگی که در آن‌ها  آشپزها طریقه پخت غذاهایی را ‌آموزش می‌دهند که افغان‌ها هیچ‌گاه  از پس هزینه تهیه‌شان برنمی‌آیند و برنامه‌های زنده‌‌ای که به سبک برنامه‌های تلویزیونی در غرب حرف‌هایی که حتی در گوشی نمی‌توان زد را با صدای رسا فریاد می‌زنند به غایت داغ است.

آخرین بررسی‌ها در افغانستان که البته تاریخ‌اش به سال  2005  میلادی برمی‌گردد، نشان می‌دهد تنها 10 درصد خانواده‌های افغان تلویزیون دارند. این موضوعی جالب توجه بود. نه فقط به خاطر این که داشتن تلویزیون در زمان طالبان جرم بود بلکه به این  علت که تنها 14 درصد مردم افغانستان به برق دسترسی دارند و با در نظر گرفتن این مسأله نرخ تملک تلویزیون در افغانستان نزدیک به صد درصد است.

نتایج تحقیقی که سال جاری در  5 استان مرکزی افغانستان انجام شد از تعلق خاطر مردم به تماشای تلویزیون حکایت داشت. دوسوم کسانی که مورد سؤال قرار گرفتند، تأکید داشتند هر روز تلویزیون تماشا می‌کنند.

محمد قاسم اخگر، تحلیلگر اجتماعی و از روزنامه‌نگاران صاحب‌نام افغانستان می‌گوید: افغانستان از این بابت چندان با دیگر نقاط دنیا متفاوت نیست. او می‌افزاید: مردم تلویزیون تماشا می‌کنند چون سرگرمی دیگری ندارند.

افغان‌ها با خواندن میانه چندانی ندارند چون تنها 28 درصد مردم افغانستان با سواد هستند. اخگر تأکید دارد وقتی مردم سرگرمی دیگری ندارند، ناچارند وقت خود را با تماشای تلویزیون پر کنند.

محمد فرید، مردی میانسال که در رستورانی مجاور مسجد پل خشتی درکابل، پایتخت افغانستان نشسته، مشغول تماشای سریال خانوادگی هندی است که به زبان دری دوبله شده است.

زن‌ها که به طور سنتی نباید زیاد در اماکن عمومی ظاهر شوند برنامه‌های مورد علاقه‌شان را در خانه تماشا می‌کنند. مردان در نقطه مقابل می‌توانند تماشای تلویزیون را به فرصتی برای دیدار با دوستان و گپ زدن  در قهوه‌خانه تبدیل کنند.

قهوه‌خانه پس از قهوه‌خانه، مشتریانی که روی تخت‌ها چهارزانو نشسته‌اند و با دست برنج می‌خورند چشم به صفحه تلویزیون‌هایی دوخته‌اند که روی سکویی نزدیک به سقف نصب شده‌اند.

کمتر پیش می‌آید که حاضران بر سر تماشای برنامه‌ها اختلاف‌نظر پیدا کنند. ساعت هفت و نیم بعدازظهر وقت تماشای سریال هندی پررنا از کانال طلوع  است. ساعت هشت سریال دزد بغداد روی کانال دیگری پخش می‌شود. ساعت هشت و نیم دوباره نوبت کانال طلوع و برنامه‌ای خانوادگی به نام  تولسی می‌رسد.

در کابل هشت کانال تلویزیونی مشغول فعالیت هستند که تنها یکی از آنها دولتی است. پرتماشاترین ساعات تماشای تلویزیون 6 تا 9 عصر است که مردم ژنراتورهای خانگی را برای تأمین روشنایی به کار می‌اندازند.

سعد محسن، مدیر شبکه طلوع که اکنون پربیننده‌ترین کانال تلویزیون در سراسر افغانستان است، می‌گوید: مردم عاشق سریال‌های خانوادگی هستند. می‌افزاید: آنها از این سریال‌ها درس زندگی می‌گیرند.

محسنی، سابقاً کارمند بانک بود اما در سال  2004 میلادی با همکاری سه فرزندش اقدام به راه‌اندازی کانال طلوع با مساعدت مالی آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده کرد. خانواده محسنی پس از سر کردن سال‌هایی طولانی در استرالیا با سقوط طالبان به افغانستان بازگشت و به دنبال فرصتی برای سرمایه‌گذاری بود.

آنان وارد وادی به هم ریخته  فعالیت‌های تلویزیونی در افغانستان شدند، جایی که یک تلویزیون رنگی دست دوم 75 دلار قیمت دارد.

اول اوت

کد خبر 27985

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز